Brüt araç ağırlığı veya Gross Vehicle Weight (GVW), kamyonlar için temel parametrelerden biridir. GVW, aracın taşıma kapasitesini belirlemek için kullanılan önemli bir ölçüttür. İzin verilen maksimum ağırlığın ne olduğunu ve bu sınırın aşılması durumunda karşılaşılabilecek riskleri öğrenmek için bu makaleyi inceleyebilirsiniz. Ayrıca, kamyonunuzun GVW verilerini nerede bulabileceğinizi de açıklıyoruz.
Brüt Araç Ağırlığı GVW Nedir?
Brüt araç ağırlık oranının (GVW) ne olduğuna dair en basit açıklama: GVW, izin verilen brüt ağırlık anlamına gelir. Ağır yük taşıyan araçların (HGV) ve binek araçların trafiğe çıkabilmesi için belirli gereklilikleri karşılaması gerekmektedir. Araç üreticilerinin yerine getirmesi gereken yükümlülüklerden biri de kesin GVW değerini belirtmektir. Her kamyonun araç tescil belgesi, izin verilen azami ağırlığın yanı sıra, örneğin bir çekici ünite ve bir yarı römorktan oluşan araç kombinasyonu hakkında da bilgi içerir. Tescil belgesindeki GVW değerini kontrol etmek için belgenin aşağıdaki alanlarının içeriğine bakabilirsiniz:
- F.1 – Teknik parametreler temelinde belirlenen aracın maksimum toplam ağırlığı.
- F.2 – Ulusal mevzuat tarafından belirlenen forkliftin izin verilen toplam ağırlığı.
- F.3 – Araç kombinasyonunun GVW verileri.
Polonya’da Ağır Yük Araçlarının GVW’si Nedir?
Polonya’da ağır yük araçlarının izin verilen toplam ağırlığını düzenleyen yönetmelikler, 31 Aralık 2002 tarihli Altyapı Bakanı Kararnamesi’nde yer almaktadır. Bu belge, araçların teknik koşullarını ve gerekli ekipmanlarının kapsamını tanımlar. Bu düzenlemelere göre, iki veya üç dingilli bir kamyon çekicisi ve üç dingilli bir yarı römorktan oluşan bir araç kombinasyonunun brüt araç ağırlığı (GVW) 40 ton olarak belirlenmiştir. Sadece intermodal taşımacılıkta kullanılan kamyonlar için biraz daha yüksek olan 44 tonluk GVW’ye izin verilmektedir. Bu durumda, çekici ve yarı römorkun her biri üç dingile sahip olmalıdır.
Polonya’da bir kamyonun izin verilen brüt araç ağırlığı, diğer faktörlerin yanı sıra, aks sayısına bağlıdır. Taşıma siparişlerini müzakere ederken bu parametreye dikkat etmek önemlidir. GVW’si 3,5 tondan fazla olan araçlar için belirlenen limitlere örnekler şunlardır:
- 10 ton – Tek dingilli römork,
- 11 ton – Merkezi dingilli tek dingilli treyler,
- 18 ton – İki dingilli kamyon veya treyler,
- 25 ton – Üç dingilli kamyon,
- 26 ton – Çift tekerlekten çekişli akslarla donatılmış üç dingilli kamyon,
- 34 ton – Dört akslı beton mikseri veya damperli kamyon,
- 36 ton – Her biri iki dingil içeren bir kamyon ve römorktan oluşan araç kombinasyonu.

GVW Nasıl Hesaplanır?
Karayolları Trafik Kanunu’nun 2(54). maddesine göre, bir aracın izin verilen azami brüt araç ağırlığı (GVW), kamuya açık yollarda seyahat etmesine izin verilen yük ve insan yüklü bir aracın teknik olarak belirlenen en yüksek ağırlığıdır. Tek üniteli bir aracın GVW’sini hesaplamak için, tescil belgesinde belirtilen değerlere başvurmak yeterlidir. Örneğin, bir yük borsasından yük alırken, sadece izin verilen toplam ağırlığı değil. Aynı zamanda aracın izin verilen aks yükünü de göz önünde bulundurmak gerekir. Bu nedenle, sevkiyatın boyutları izin verdiği sürece, yükleme alanına uygun şekilde yerleştirilmelidir. Bu, kamyondaki hiçbir dingilin aşırı yüklenmemesini sağlayacaktır.
Bir Araç Kombinasyonunun GVW’si Nasıl Hesaplanır?
Bir araç kombinasyonunun GVW’sini hesaplamak için ilk adım, kombinasyondaki araçların her birinin izin verilen brüt ağırlığını belirlemektir. Ardından, örneğin bir çekici ve yarı römork veya bir kamyon ve römorkun parametreleri toplanmalıdır. Ancak, çekilen aracın toplam ağırlığının, çekici ünitesinin veya römorku çekecek olan kamyonun tescil belgesinde belirtilen araç kombinasyonunun GVW değerini aşmaması gerektiği unutulmamalıdır.
Brüt Araç Ağırlığı (GVW) Ne Kadar Aşılabilir?
GVW’yi aşan yüklerin bir kamyona yüklenmesi, aracın aşırı yüklenmesi olarak adlandırılır. Karayolu Taşımacılığı Denetimi gibi denetim hizmetlerine göre, izin verilen brüt araç ağırlığını ihlal etmek, nakliyeciler tarafından işlenen en yaygın ihlallerden biridir. Bu noktada, GVW’yi aşmanın hiçbir yasal yolu olmadığı açıkça belirtilmelidir.
Kamyonun yük kapasitesinden daha ağır bir yük almayı tercih eden nakliyeciler, bu ihlalden sorumlu tutulacaklarını bilmelidirler. GVW’nin aşılması nedeniyle karşılaşılabilecek ciddi mali cezalardan kaçınmanın tek yolu, aşırı ağır yükün nakliyecinin bilgisi ve rızası dışında yüklenmiş olmasıdır. Bu ne anlama geliyor? GVW’si 2,5 ila 3,5 ton arasında olan araçlar için, izin verilen brüt ağırlığı aşmanın cezası 500 ila 2.000 PLN arasında değişebilmektedir. GVW’si 3,5 ila 12 ton olan araçları kullanan uyumsuz nakliyeciler için daha yüksek cezalar öngörülmektedir; bu durumda, para cezası 5.000 PLN’ye kadar çıkabilmektedir. En yüksek cezalar, GVW’si 12 tondan fazla olan kamyonların kullanıcılarını beklemektedir, çünkü bir aracın veya bir grup aracın izin verilen maksimum ağırlığını aşmanın cezası 10.000 PLN’ye kadar çıkabilmektedir.